NGHIỆN (Phần 1)
Đại cương về nghiện. Nghiện là gì, cách cai nghiện thuốc lá hiệu quả
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới thì nghiện là 1 bệnh lý của não bộ, có liên quan đến hành vi và tập tính nên người nghiện cần được đối xử như là 1 bệnh nhân chứ không phải là 1 tội phạm hay tệ nạn (dĩ nhiên là cho đến lúc họ chưa phạm tội)
Ngày nay, người ta ít dùng từ nghiện (addict) mà thay vào đó dùng từ lệ thuộc (dependence) hoặc lạm dụng (abuse) nghe nhẹ nhàng hơn
Nghiện bao gồm:
1/ Nghiện 1 chất cụ thể: còn gọi là nghiện vật chất, nếu nghiện chất bị cấm thì gọi là nghiện ma túy và nghiện chất chưa/không bị cấm như nghiện rượu, thuốc lá…
Có 4 tiêu chí chính để xác định 1 chất ma túy:
- Một chất có thể gây nghiện
- Một chất có thể gây tác hại trên thần kinh tâm thần và thể chất
- Sử dụng có xu hướng tăng liều
- BỊ CẤM BỞI LUẬT PHÁP NƯỚC SỞ TẠI. Đây là tiêu chí quan trọng nhất, tại VN các chất được liệt kê trong các nghị định 82/2013/NĐ-CP và 126/2015/NĐ-CP) của Thủ Tướng Chính Phủ thì bị xem là chất ma túy. Đối chiếu 2 nghị định này thì hút shisha và bóng cười (Nitrous oxide- N2O) không bị xem là ma túy.
Hầu như chất nào cũng có thể gây nghiện được nhưng mức độ gây nghiện là rất khác nhau. Heroin được xem là chất gây nghiện nhanh nhất, khó từ bỏ nhất mà nhân loại được biết. Keo con chó X66, mùi xăng, acetone… đều có thể gây nghiện với 1 số người.
2/ Nghiện phi vật chất: thực chất là 1 nghiện hành vi như: nghiện cờ bạc, nghiện ăn cắp, nghiện game và gần đây là nghiện fb hay nghiện mạng xã hội.
Để chẩn đoán 1 tình trạng nghiện vật chất hay phi vật chất đôi khi khá phức tạp và khó khăn nhưng nói chung phải hội đủ tiêu chuẩn trong ICD 10 (bộ tiêu chuẩn chẩn đoán và phân loại bệnh lý của Tổ chức Y tế Thế giới-phiên bản lần thứ 10 xuất bản 1992) hoặc DSM 5 (bộ tiêu chuẩn chẩn đoán các bệnh lý tâm thần của Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ-phiên bản lần thứ 5 xuất bản 2013).
Nhìn chung cả 2 bộ tiêu chuẩn này cũng không khác nhau nhiều lắm
Mời đón xem phần 2: cơ chế nghiện phi vật chất.
Đại cương về nghiện. Nghiện là gì, cách cai nghiện thuốc lá hiệu quả
Theo định nghĩa của Tổ chức Y tế Thế giới thì nghiện là 1 bệnh lý của não bộ, có liên quan đến hành vi và tập tính nên người nghiện cần được đối xử như là 1 bệnh nhân chứ không phải là 1 tội phạm hay tệ nạn (dĩ nhiên là cho đến lúc họ chưa phạm tội)
Ngày nay, người ta ít dùng từ nghiện (addict) mà thay vào đó dùng từ lệ thuộc (dependence) hoặc lạm dụng (abuse) nghe nhẹ nhàng hơn
Nghiện bao gồm:
1/ Nghiện 1 chất cụ thể: còn gọi là nghiện vật chất, nếu nghiện chất bị cấm thì gọi là nghiện ma túy và nghiện chất chưa/không bị cấm như nghiện rượu, thuốc lá…
Có 4 tiêu chí chính để xác định 1 chất ma túy:
- Một chất có thể gây nghiện
- Một chất có thể gây tác hại trên thần kinh tâm thần và thể chất
- Sử dụng có xu hướng tăng liều
- BỊ CẤM BỞI LUẬT PHÁP NƯỚC SỞ TẠI. Đây là tiêu chí quan trọng nhất, tại VN các chất được liệt kê trong các nghị định 82/2013/NĐ-CP và 126/2015/NĐ-CP) của Thủ Tướng Chính Phủ thì bị xem là chất ma túy. Đối chiếu 2 nghị định này thì hút shisha và bóng cười (Nitrous oxide- N2O) không bị xem là ma túy.
Hầu như chất nào cũng có thể gây nghiện được nhưng mức độ gây nghiện là rất khác nhau. Heroin được xem là chất gây nghiện nhanh nhất, khó từ bỏ nhất mà nhân loại được biết. Keo con chó X66, mùi xăng, acetone… đều có thể gây nghiện với 1 số người.
2/ Nghiện phi vật chất: thực chất là 1 nghiện hành vi như: nghiện cờ bạc, nghiện ăn cắp, nghiện game và gần đây là nghiện fb hay nghiện mạng xã hội.
Để chẩn đoán 1 tình trạng nghiện vật chất hay phi vật chất đôi khi khá phức tạp và khó khăn nhưng nói chung phải hội đủ tiêu chuẩn trong ICD 10 (bộ tiêu chuẩn chẩn đoán và phân loại bệnh lý của Tổ chức Y tế Thế giới-phiên bản lần thứ 10 xuất bản 1992) hoặc DSM 5 (bộ tiêu chuẩn chẩn đoán các bệnh lý tâm thần của Hiệp hội Tâm thần học Hoa Kỳ-phiên bản lần thứ 5 xuất bản 2013).
Nhìn chung cả 2 bộ tiêu chuẩn này cũng không khác nhau nhiều lắm
Mời đón xem phần 2: cơ chế nghiện phi vật chất.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét